Hội chứng rối loạn tiền đình cấp là một tình trạng mà hệ thống tiền đình của cơ thể bị tổn thương đột ngột. Gây ra các triệu chứng như chóng mặt dữ dội, mất thăng bằng, buồn nôn và nôn. Tình trạng này thường xuất hiện đột ngột, tuy không gây nguy hiểm tới tính mạng. Nhưng nếu không điều trị dứt điểm, bệnh có thể để lại nhiều biến chứng tiêu cực cho người bệnh. Bài viết sau đây Đức Thịnh Đường sẽ giải đáp tất tần tật về căn bệnh này.Mời bạn tham khảo nhé!
Rối loạn tiền đình cấp là gì?
Rối loạn tiền đình cấp là một tình trạng bệnh lý xảy ra khi hệ thống tiền đình, bộ phận chịu trách nhiệm về thăng bằng và định hướng không gian trong cơ thể. Bị tổn thương đột ngột.
Hệ thống tiền đình nằm trong tai trong và bao gồm các cơ quan cảm giác đặc biệt. Giúp chúng ta nhận biết các chuyển động của đầu. Khi chúng ta xoay đầu, nghiêng người hoặc thay đổi vị trí. Các cơ quan này sẽ gửi tín hiệu đến não bộ. Từ đó não bộ xác định vị trí của cơ thể trong không gian và điều chỉnh các cơ bắp để giữ thăng bằng. Khi hệ thống tiền đình bị tổn thương, các tín hiệu gửi đến não bộ sẽ trở nên nhiễu loạn hoặc không chính xác. Dẫn đến cảm giác chóng mặt, mất thăng bằng và các triệu chứng khác. Rối loạn tiền đình cấp thường có nguyên nhân do viêm nhiễm, chấn thương, hoặc các bệnh lý thần kinh khác.
Dựa vào vị trí được giải phẫu, hội chứng tiền đình sẽ được thành hai loại:
- Hội chứng tiền đình trung ương: Khi các đường dẫn truyền tiền đình bị tổn thương tại nhân tiền đình ở thân não.
- Hội chứng tiền đình ngoại biên: Trường hợp tổn thương tai trong, nhân và dây tiền đình.
Bệnh rối loạn tiền đình cấp có triệu chứng gì?
Chóng mặt dữ dội: Cảm giác như bản thân hoặc mọi vật xung quanh đang quay cuồng, lảo đảo, mất thăng bằng nghiêm trọng. Có thể kèm theo cảm giác buồn nôn, nôn ói.
Mất thăng bằng: Khó khăn khi đứng vững, đi lại loạng choạng, dễ bị ngã. Cảm giác như cơ thể không được ổn định. Ngoài ra, nhờ các phép thử kiểm tra như dấu hiệu Romberg, bước đi hình sao,… có thể xảy ra ở mức độ vừa phải.
Buồn nôn, nôn: Do hệ thần kinh bị kích thích, gây ra cảm giác buồn nôn và nôn ói, đặc biệt khi thay đổi tư thế hoặc di chuyển.
Ù tai: Nghe thấy tiếng ù ù liên tục hoặc âm thanh lạ trong tai, có thể kèm theo giảm thính lực.
Đau đầu: Cơn đau đầu thường âm ỉ. Có thể lan tỏa khắp đầu hoặc tập trung ở một vùng nhất định.
Rối loạn thị giác: Nhìn mờ, hoa mắt, nhạy cảm với ánh sáng. Đôi khi nhìn thấy các chấm đen hoặc vệt sáng.
Nguyên nhân mắc rối loạn tiền đình cấp
- Viêm dây thần kinh tiền đình: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, thường do nhiễm virus gây ra. Viêm dây thần kinh sẽ làm ảnh hưởng đến việc truyền tín hiệu từ tai trong đến não. Gây ra các triệu chứng chóng mặt.
- Tổn thương mạch máu não: Các bệnh lý như đột quỵ, thiếu máu não cục bộ cũng có thể gây ra hội chứng tiền đình cấp.
- Bệnh lý tai trong: Các bệnh về tai trong như bệnh Menière, chấn thương tai cũng là nguyên nhân tiềm ẩn.
- Mất máu quá nhiều: Những người bị mất máu do chấn thương. Người mắc bệnh nào khó khiến cơ thể thường xuyên nôn ra máu, đi ngoài ra máu, phụ nữ sau sinh… là đối tượng có nguy cơ rối loạn tiền đình cao.
- U não: Các khối u ở vùng não điều khiển thăng bằng có thể gây áp lực lên các dây thần kinh. Dẫn đến hội chứng tiền đình.
- Các nguyên nhân khác: Chấn thương đầu, nhiễm trùng, rối loạn chuyển hóa… cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh.
Ngoài ra, những đối tượng người già cũng thường xuyên mắc phải căn bệnh này. Vì càng lớn tuổi, nguy cơ mắc các bệnh gây hoa mắt, chóng mặt, cụ thể là cảm giác mất thăng bằng (dễ ngã, đi không vững,…) càng cao. Theo kết quả của một nghiên cứu dịch tễ học lớn, ước tính có 35% người trưởng thành từ 40 tuổi trở lên (69 triệu người) bị rối loạn tiền đình.
Phương pháp chẩn đoán bệnh
Chẩn đoán rối loạn tiền đình thường kết hợp giữa thăm khám lâm sàng. Và các xét nghiệm cận lâm sàng. Mỗi phương pháp sẽ giúp bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
1. Thăm khám lâm sàng:
Đây là bước đầu tiên và vô cùng quan trọng. Bác sĩ sẽ tiến hành hỏi bệnh nhân về các triệu chứng, thời gian xuất hiện, yếu tố khởi phát, tiền sử bệnh và các loại thuốc đang sử dụng. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành khám thần kinh. Kiểm tra các phản xạ, thăng bằng, phối hợp vận động và các chức năng khác của cơ thể. Qua thăm khám lâm sàng, bác sĩ có thể loại trừ một số nguyên nhân khác.Và đưa ra những nghi ngờ ban đầu về bệnh.
2. Điện nhãn đồ (ENG):
Đây là một trong những xét nghiệm thường được sử dụng để đánh giá chức năng tiền đình. Trong quá trình thực hiện, bệnh nhân sẽ ngồi trên một chiếc ghế đặc biệt. Sau đó được gắn các điện cực lên đầu để ghi lại hoạt động của mắt khi thực hiện các động tác xoay đầu hoặc thay đổi tư thế. Kết quả của điện nhãn đồ sẽ giúp đánh giá sự đối xứng của hai bên tiền đình. Từ đó xác định vị trí tổn thương.
3. Xét nghiệm xoay vòng:
Tương tự như điện nhãn đồ, xét nghiệm xoay vòng cũng đánh giá chức năng tiền đình bằng cách cho bệnh nhân ngồi trên một ghế xoay và xoay với tốc độ khác nhau. Bác sĩ sẽ quan sát các phản ứng của mắt, cơ thể và ghi lại các thông số để đánh giá chức năng tiền đình.
4. Đo âm ốc tai (OAE):
Xét nghiệm này giúp đánh giá chức năng thính giác và có thể cung cấp thông tin gián tiếp về tình trạng của tai trong. Đo âm ốc tai không xâm lấn và thường được thực hiện ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
5. Chụp cộng hưởng từ (MRI):
MRI là một kỹ thuật hình ảnh không xâm lấn, cho hình ảnh chi tiết về các cấu trúc bên trong não và tai trong. MRI giúp phát hiện các tổn thương như u não, khối u thần kinh thính giác, viêm màng não, các bất thường về cấu trúc của tai trong…
6. Chụp cắt lớp vi tính (CT):
CT cũng là một kỹ thuật hình ảnh, nhưng có độ phân giải thấp hơn MRI. CT thường được sử dụng để đánh giá các tổn thương cấp tính như chảy máu não, chấn thương sọ não.
Điều trị rối loạn tiền đình cấp ra sao?
Điều trị bằng thuốc:
Thuốc là một trong những phương pháp điều trị chủ yếu cho rối loạn tiền đình cấp. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:
- Thuốc kháng histamin: Giúp giảm chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn bằng cách ức chế thụ thể histamine.
- Thuốc giảm đau: Giảm đau đầu và các cơn đau khác đi kèm.
- Thuốc chống nôn: Ngăn chặn cảm giác buồn nôn và nôn ói.
- Thuốc cân bằng thần kinh: Giúp ổn định hệ thần kinh tiền đình. Giảm các triệu chứng chóng mặt và mất thăng bằng.
- Thuốc lợi tiểu: Giảm áp lực dịch nội tai trong một số trường hợp bệnh Menière.
Việc lựa chọn loại thuốc và liều lượng sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh. Do đó, việc sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ định của bác sĩ.
Điều trị vật lý trị liệu:
Đây là một phần không thể thiếu trong quá trình hồi phục của người bệnh rối loạn tiền đình cấp. Các bài tập vật lý trị liệu được thiết kế riêng để cải thiện khả năng thăng bằng. Phối hợp các giác quan và giảm thiểu chóng mặt. Thông qua việc tập luyện thường xuyên, người bệnh sẽ dần lấy lại sự tự tin và khả năng hoạt động bình thường. Các bài tập có thể bao gồm:
- Bài tập mắt và đầu
- Bài tập thăng bằng trên các bề mặt khác nhau
- Bài tập phối hợp tay chân và các bài tập tăng cường cơ bắp
Việc thực hiện các bài tập này cần được sự hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
Điều trị bằng các kỹ thuật khác:
Ngoài thuốc và vật lý trị liệu, một số kỹ thuật khác cũng có thể được áp dụng để điều trị rối loạn tiền đình cấp, như:
- Nghiệm pháp tái định vị sỏi tai (Epley maneuver): Đây là một kỹ thuật điều trị hiệu quả cho chóng mặt tư thế lành tính bằng cách đưa các tinh thể canxi cacbonat trở lại vị trí ban đầu.
- Châm cứu: Giúp giảm đau, cải thiện tuần hoàn máu và thư giãn cơ bắp.
- Điều trị bằng sóng âm: Sử dụng sóng âm để kích thích các dây thần kinh tiền đình, giúp phục hồi chức năng.
Việc lựa chọn kỹ thuật điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và đánh giá của bác sĩ.
Điều chỉnh lối sống:
Người bệnh nên ưu tiên các loại thực phẩm giàu vitamin nhóm B. (đặc biệt là B6), vitamin C, vitamin D,
Ngoài các phương pháp điều trị trên, việc điều chỉnh lối sống cũng rất quan trọng để hỗ trợ quá trình điều trị và ngăn ngừa tái phát. Một số biện pháp có thể áp dụng như:
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Tránh hoạt động mạnh, căng thẳng quá mức.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế các chất kích thích như caffeine, rượu bia.
- Tránh thay đổi tư thế đột ngột: Nên đứng lên ngồi xuống từ từ.
- Tránh các môi trường gây kích thích: Như nơi có ánh sáng chói, tiếng ồn lớn.
Kết luận
Hội chứng tiền đình cấp tính rất nguy hiểm, có thể khiến người bệnh chóng mặt dữ dội, mất thăng bằng và dễ bị ngã. Vì vậy, khi xuất hiện các triệu chứng bất thường, cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay để được khám và điều trị kịp thời.
Nếu bạn cần giải đáp vấn đề liên quan đến thần kinh hãy nhanh tay liên hệ với Nhà thuốc Đức Thịnh Đường qua Fanpage hoặc website của chúng tôi ngay nhé.
NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN ĐỨC THỊNH ĐƯỜNG
- Website: www.ducthinhduong.com
- Địa chỉ Hải Phòng: 8/5/47 phố Lê Lai, Ngô Quyền, Hải Phòng
- Hotline: 0225.3826.056/ 0966.898.161
- Địa chỉ Hà Nội: 32/12 phố Văn Phú, Hà Đông